Tiranë, tensione para Teatrit Kombëtar

Zeri i Amerikes 24 Korrik 2019

Momente të forta tensioni u rregjistruan që prej mëngjesit të sotëm përpara godinës së Teatrit Kombëtar në Tiranë, ku pati përplasje mes forcave të policisë dhe një grupi artistësh dhe qytetarësh që kundërshtojnë projektin e qeverisë për të prishur godinën ekzistuese dhe ndërtimin aty, në kuadër të një kompleksi të madh pallatesh shumëkatëshe, dhe të një ndërtese të re moderne të Teatrit.

Gjithshka nisi kur pranë godinës së Teatrit u shfaqën forca të policisë së Rendit për të siguruar hyrjen e disa punonjësve të administratës të ngarkuar me procesin e invetarizimit të materialeve. Artistët dhe disa qytetarë të cilët e kishin kaluar natën në oborrin e Teatrit, tentuan dhe ata të hynin brenda “për të parë se çfarë po bënin aty punonjësit e administratës”. Përplasjet vijuan për një kohë të gjatë, ndërsa numri si i artistëve dhe qytetarëve protestuesë ashtu dhe i forcave të Rendit, të cilëve ju bashkua dhe policia Bashkiake, erdhi në rritje. Situata pati çaste të forta acarimi, kur policisë ju desh të largonte me forcë artistët që kërkonin të hynin në godinë. Aktori dhe regjisori i njohur Edmond Budina, tha se forcat e policisë e kishin “tërhequr zvarrë”.

Protestës para Teatrit iu bashkuan dhe përfaqësues të opozitës dhe më pas dhe kryetari demokrat Lulzim Basha. “Betejën po e bëjnë artistët dhe Aleanca për Teatrin, ne jemi në mbështetje të tyre dhe do të jemi në mbështetje me të gjitha format dhe mjetet. Çdo përpjekje për të hapur gropën e Teatrit, do të kthehet në gropën e Ramës”, deklaroi zoti Basha, sipas të cilit projekti që synon prihjen e godinës aktuale dhe ndërtimin e një Teatri të ri “është një projekt grabitës. Ky është një projekt kriminal, me anë të cilit Edi Rama kërkon të grabisë miliona euro, bashkë me klientët e tij. Gjithçka që po zhvillohet këtu ka vetëm një qëllim: grabitjen e kësaj toke, zhvillimin e një projekti mbi 200 milion euro për të pastruar paratë e drogës me një arkitekt të dënuar në Itali, që është arkitekti klient i Edi Ramës. Pra, është një skemë e pastër mafioze për t’i rrëmbyer kryeqytetit dhe gjithë Shqipërisë Teatrin Kombëtar për të pasuruar Edi Ramën dhe një grusht hajdutësh që kanë marrë përsipër prishjen e Teatrit Kombëtar dhe pastrimin e parave të drogës dhe paratë e Edi Ramës”.

Ndërsa situata erdhi duke u qetësuar, disa artistë dhe qytetarë mundën të hyjnë në godinën e Teatrit nga një prej dritareve anësore. Prej andej ata hapën nga brenda derën kryesore. Që nga ky moment policia nuk bëri më rezistencë dhe protestuesit hynë në mjediset e Teatrit, duke qëndruar në sallën e shfaqjeve. Më vonë gjatë pasdites ata denoncuan faktin se është ndërprerë furnizimi me energji elektrike dhe se përqark godinës ka patur shtim të forcave të policisë.

Për situatën e krijuar ndërhyri dhe presidenti Ilir Meta. “Rrethimi me policë i Teatrit Kombëtar dhe përplasjet fizike me komunitetin e artistëve, të cilët janë aty në mbrojtjen e një prej vlerave të trashëgimisë tonë historike, kulturore e kombëtare, janë një ngjarje e shëmtuar dhe e turpshme”, shkruajti Kreu I Shtetit në një postim në Facebook. “I bëj thirrje Policisë së Shtetit të respektojë artistët dhe të mos i dhunojë ata fizikisht në ushtrimin e së drejtës së tyre për të protestuar ndaj një vendimi abuziv e korruptiv për prishjen e godinës së Teatrit, dhe as t’i lëndojë ata shpirtërisht, në respekt të dinjitetit njerëzor dhe kontributeve të vyera që kanë dhënë për artin e kulturën kombëtare. As sampistët e Ramiz Alisë nuk e kanë prekur me dorë Edmond Budinën në dhjetor '90! Shumë turp! Shumë turp! Shumë turp!”, e mbylli postimin e tij zoti Meta, i cili në orën 13.00 u paraqit në Gjykatën Kushtetuese për të depozituar kërkesën për shpalljen antikushtetues të ligjit për ndërtimin e Teatrit të ri Kombëtar.

“Dua të theksoj rëndësinë e madhe që ka akti im sot, i cili është në koherencë të plotë me përpjekjet e mia të vahdueshme e të qëndrueshme në raport me parlamentin, qeverinë e institucionet vendore të përfshira në këtë proces kriminal të kapjes më flagrante të shtetit, në dhunim të rendit kushtetues të vendit, të akteve dhe marrëveshjeve ndërkombëtare, dhe njëkohësisht në kundërshtim të plotë dhe me interesat kombëtare të vendit, pasi ligji për shkatërrimin e Teatrit, është një simbol, një kryevepër ku si asnjëherë tjetër më parë kryhet një krim kushtetues, kombëtar e kulturor dhe e gjitha kjo vetëm në interesa të asaj që mund të quhet Shtet i oligarkëve”, deklaroi zoti Meta në dalje nga Gjykata Kushtetuese, e cila do të mund të merret me këtë kërkesë, në rastin më të mirë në vjeshtë kur dhe pritet të rinisë të funksionojë.

Nga ana e tij, kryeministri Edi Rama reagoi më herët duke rikonfirmuar këmbënguljen për ta çuar deri në fund realizimin e këtij projekti. “Asnjë minorancë nuk mund të marrë peng asgjë e askënd në këtë vend. Megjithë respektin për një minorancë aktorësh teatri dhe politikanësh që s’kanë hyrë kurrë në teatër, po janë mësuar të bëjnë teatër me çdo gjë, Teatri i ri Kombëtar do të ndërtohet si plan e përgjegjësi qeverisëse”, theksoi zoti Rama përmes një postimi në Tëitter, duke shtuar se “Teatrin e ri Kombëtar e kërkon kryeqyteti, vendi, kombi e shumica e komunitetit të artistëve të skenës. Njësoj si Stadiumi i Ri kombëtar ai do të jetë një gur kilometrik në rrugën e Shqipërisë që duam. Kush s’është dakord është i respektuar, po s’ka as mandat as të drejtë të pengojë”.

Debati për Teatrin ka nisur që prej fillimit të vitit të shkuar, kur qeveria bëri të njohur projektin për shembjen e tij dhë ndërtimin e një godine të re, pas së cilës qëndron një projekt i paracaktuar për një kompleks ndërtimesh shumëkatëshe që do të ngrihen nga kompania private “Fusha”. Qeveria ka këmbëngulur gjatë gjithë kohës se projekti ka qenë një ofertë e pakërkuar e kompanisë “Fusha”, me pretendimin se ajo ka një pjesë të pronësisë mbi truallin, ndonëse jo më shumë se tre përqind. Por faktet kanë dëshmuar se ajo ka qenë një ofertë e koordinuar më parë me qeverinë e cila fillimisht paraqiti një ligj të posaçëm i cili u kritikua dhe nga Komisioni europian, për shkak se proejkti shmangte një garë të hapur. Socialistët bënë më pas ndryshime në ligj, duke vendosur hapjen e një gare, por e gjitha duket të jetë vetëm në letër, pasi asnjë konkurrent tjetër nuk plotëson të paktën kushtin që të marrë miratimin e të gjithë pronarëve të truallit, pasi i duhet të marrë leje dhe nga kompania Fusha.

Ndaje me miqte